Podatek Belki to popularna nazwa podatku od zysków kapitałowych. Jest to podatek pobierany przez polski fiskus od dochodów uzyskiwanych z lokat bankowych, obligacji oraz akcji i innych instrumentów finansowych.
Co to jest podatek Belki?
Podatek Belki to obowiązkowa opłata, którą trzeba za każdy razem zapłacić, gdy wypłacasz zysk z wypracowanych oszczędności. Jeśli sprzedajesz z zyskiem akcje czy fundusze inwestycyjne, płacisz podatek Belki. Także w momencie, gdy skończy się Twoja lokata, potrącane są pieniądze w ramach tego podatku.
Podatek od dochodów kapitałowych (oficjalna nazwa tej daniny), obowiązuje w Polsce od 2002 roku. Jego pomysłodawcą był Marek Belka, który w tamtym czasie sprawował funkcję ministra finansów – stąd też potoczna nazwa tej daniny.
Część wypracowanych na lokacie czy w funduszach inwestycyjnych zysków, trafi – zamiast do Twojej kieszeni – do budżetu państwa. Daninę trzeba zapłacić wtedy, gdy osiągasz zysk. Jednak podatek od oszczędności płacą jedynie osoby fizyczne w Polsce.
Podatek Belki obejmuje:
konta oszczędnościowe,
lokaty bankowe,
papiery wartościowe,
obligacje,
pracownicze fundusze emerytalne.
Ile wynosi podatek Belki?
Podatek Belki jest wyrażany procentowo. Na początku wynosił 20 proc., a od 2004 roku ma taką samą wartość, czyli 19 proc. wypracowanego zysku. Jest pobierany od wszystkich dochodów – uzyskanych zarówno w Polsce, jak i na rynku zagranicznym. Podatek od odsetek sprawił, że lokaty straciły duże zainteresowanie, którym cieszyły się wcześniej. Dzisiaj nie gwarantują wysokich korzyści fiansowych.
Danina jest pobierana automatycznie przez bank lub instytucję finansową, która zarządza daną lokatą lub instrumentem finansowym. Podatek Belki ma wpływ na oszczędzanie na lokatach, ponieważ zmniejsza efektywną stopę zwrotu z inwestycji. Oznacza to, że choć nominalna stopa procentowa lokaty może być wyższa, to po odliczeniu podatku Belki faktyczny zysk będzie niższy.
Jak to wygląda w praktyce? Przykład
Niestety kwota zysku nie ma wpływu na wysokość tego podatku. Jest od wypracowanego zysku, po zakończeniu korzystania z danego instrumentu finansowego.
Przykładowo, jeśli osoba uzyska z lokaty 1000 zł zysku, to po odliczeniu podatku Belki w wysokości 19%, zostanie jej tylko 810 zł. Jeżeli wpłacisz na lokatę 200 tys. złotych, a odsetki od wpłaconej kwoty będą równe 4000 zł, musisz obliczyć procent od wypracowanego zysku, by wiedzieć, ile podatku Belki zapłacisz. W tym przypadku zyskasz 3240 zł.
Dlatego przed podjęciem decyzji o inwestycji w lokatę lub inny instrument finansowy, warto uwzględnić wysokość podatku Belki oraz inne koszty – takie jak m.in. prowizje banku czy opłaty za prowadzenie rachunku.
Podatek Belki w przypadku obligacji skarbowych, operacji na giełdzie i akcji
Podatek Belki za obligacje skarbowe też jest odprowadzany za Ciebie, dzięki czemu nie trzeba dodatkowo wykazywać zysków w rocznym zeznaniu podatkowym. Podatek za obligacje skarbowe jest odroczony do momentu wykupienia obligacji.
Jeśli jednak sam inwestujesz na giełdzie, trzeba wziąć pod uwagę podatek Belki naliczany od akcji. Nie ma takiej opcji, by odprowadzać zaliczki na przyszły podatek. Trzeba rozliczyć PIT-8C, który wskaże zysk lub stratę. Jeśli będzie to zysk, trzeba będzie zapłacić podatek Belki od giełdy w wysokości 19% wypracowanej kwoty.
Podatek Belki – będą zmiany?
Często pojawia się pytanie, czy podatek od dochodów kapitałowych będzie zniesiony. Nic w tym dziwnego. Danina ta pochłania znaczną część środków, które trafiłyby na Twoje konto. Jednak nic na to nie wskazuje. Likwidacja podatku Belki pozbawiłaby budżet państwa dużych wpływów.
Skoro nie zniknie, to może chociaż zostaną wprowadzone pewne zmiany? Ministerstwo Finansów chce wprowadzić kwotę wolną od daniny. Oznacza to, że osoby odkładające oszczędności na lokatach zapłacą daninę wyłącznie od nadwyżki, która przekraczałaby 10 000 zł w ramach wygenerowanych odsetek.
Podatek Belki z kwotą wolną
Zgodnie z tą propozycją podatek Belki nie będzie obowiązywał, jeśli wysokość odsetek nie przekroczy 10 000 złotych. Takie informacje przekazuje Ministerstwo Finansów. Trwają obecnie pracuje nad wprowadzeniem tej zasady. Osoby odkładające oszczędności w ramach lokat zapłaciłyby wtedy podatek tylko od nadwyżki, która przekraczałaby 10 000 zł w ramach wygenerowanych odsetek.
Podatek Belki w wysokości 20 procent?
To jednak nie wszystko. Mimo wprowadzenia tej korzystnej zmiany, zostanie znowelizowana jego wysokość bazowa. Według zapowiedzi podatek Belki będzie wynosił 20 procent. W ten sposób nowa formuła podatku nie wpłynie na budżet państwa znacząco, a będzie korzystna dla wielu osób, które oszczędzają na stosunkowo niższych kwotach.
Planowane zmiany mogą nas zachęcić do regularnego oszczędzania. Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów nowe zasady mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku. Możliwe, że zostaną wdrożone wcześniej, jeśli uda się dostosować systemy bankowe do nowych zasad podatku.
fot. stevepb / Pixabay