Szkarlatyna, znana również jako płonica, to choroba zakaźna, która od wieków budzi obawy wśród rodziców i lekarzy. Choć dziś jest łatwiejsza do leczenia niż w przeszłości, wciąż wymaga uwagi i właściwego postępowania.
Szkarlatyna to infekcja bakteryjna wywoływana przez paciorkowce grupy A (Streptococcus pyogenes). Najczęściej dotyka dzieci w wieku od 5 do 15 lat, choć może wystąpić w każdym wieku. Choroba ta charakteryzuje się specyficznym zespołem objawów, w tym charakterystyczną wysypką, która dała jej nazwę.
Objawy szkarlatyny
Główne objawy szkarlatyny to:
- Wysoka gorączka
- Ból gardła
- Charakterystyczna czerwona wysypka o wyglądzie papieru ściernego
- Tzw. „truskawkowy język” – początkowo biały, później jaskrawoczerwony
- Bladość wokół ust kontrastująca z zaczerwienionymi policzkami
Wysypka zwykle pojawia się najpierw na szyi i klatce piersiowej, a następnie rozprzestrzenia się na resztę ciała. Może być trudniejsza do zauważenia na ciemniejszej skórze.
Diagnoza i leczenie
Lekarz może podejrzewać szkarlatynę na podstawie objawów klinicznych, ale ostateczne potwierdzenie wymaga testu na obecność paciorkowców. Może to być szybki test antygenowy lub posiew z gardła. Leczenie szkarlatyny opiera się głównie na antybiotykoterapii. Najczęściej stosuje się penicylinę lub amoksycylinę. Dla osób uczulonych na penicyliny dostępne są alternatywne antybiotyki. Ważne jest, aby przyjąć pełną kurację antybiotyku, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.
Powikłania i profilaktyka
Nieleczona szkarlatyna może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i leczenie.
Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby, osoby chore powinny pozostać w domu przez co najmniej 24 godziny po rozpoczęciu antybiotykoterapii. Ważna jest też właściwa higiena, w tym regularne mycie rąk i unikanie dzielenia się przedmiotami osobistego użytku.
Wyzwania współczesnej medycyny
W ostatnich latach w niektórych częściach świata zaobserwowano wzrost liczby przypadków szkarlatyny. Pojawiły się również szczepy bakterii odporne na niektóre antybiotyki. Te trendy podkreślają potrzebę ciągłej czujności i badań nad tą chorobą.
Choć szkarlatyna nie jest już tak groźna jak w przeszłości, wciąż wymaga poważnego traktowania. Wczesne rozpoznanie, właściwe leczenie i odpowiednia profilaktyka są kluczowe w walce z tą chorobą. Jeśli podejrzewasz u siebie lub swojego dziecka objawy szkarlatyny, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.
Opracowano przy współpracy z portalem zdrowie.med.pl, fot.Estreya (wikipedia)